Thầy Nguyễn Quyết Thắng, Phó hiệu trưởng trường Phổ thông Đa trí tuệ MIS (Hà Nội) và cô Nguyễn Thị Mai Quỳnh, giáo viên môn Toán tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI đã đưa ra một số lưu ý trong chương trình Toán 6 mới.
Những năng lực cần đạt trong môn Toán 6 mới
Theo chia sẻ từ cô Nguyễn Thị Mai Quỳnh – chuyên gia xây dựng chương trình “Học tốt lớp 6” tại nền tảng Hocmai.vn, chương trình Giáo dục Phổ thông (GDPT) mới trong môn Toán không chỉ chú trọng đến kiến thức mà còn hướng tới việc phát triển toàn diện 5 năng lực nền tảng cho học sinh lớp 6. Cụ thể như sau:
Năng lực tư duy và lập luận toán học
Đây là khả năng giúp học sinh hiểu sâu về bản chất các phép toán, lý giải được các định lý và tính chất trong Toán học thay vì chỉ học thuộc máy móc. Nhờ đó, các em hình thành được tư duy logic và có khả năng giải thích một cách mạch lạc các vấn đề toán học.
Năng lực mô hình hóa toán học
Học sinh được rèn luyện để biết cách nhìn nhận tổng thể một vấn đề và diễn đạt tình huống thực tế dưới dạng bài toán. Việc kết nối giữa đời sống và toán học là yếu tố then chốt giúp các em thấy được tính ứng dụng cao của môn học.
Năng lực giải quyết vấn đề toán học
Đây là kỹ năng vận dụng linh hoạt các phép tính, công thức, định lý hay tính chất để tìm ra lời giải cho bài toán. Năng lực này giúp học sinh chủ động, sáng tạo và kiên trì trong quá trình giải quyết những thử thách học thuật.
Năng lực giao tiếp toán học
Trong chương trình mới, học sinh được yêu cầu phát triển khả năng hiểu và diễn đạt các nội dung toán học thông qua việc đọc hiểu đề bài, bảng biểu, biểu đồ thống kê. Ví dụ, khi học về xác suất – thống kê, học sinh cần biết cách diễn giải và phân tích số liệu để rút ra kết luận.
Năng lực sử dụng công cụ và phương tiện toán học
Một điểm mới đáng chú ý trong chương trình Toán lớp 6 là việc khuyến khích học sinh làm quen với các thiết bị hỗ trợ học tập như máy tính điện tử, máy tính cầm tay và các công cụ trực quan khác. Việc sử dụng thành thạo các công cụ này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả học tập mà còn chuẩn bị cho các em kỹ năng cần thiết trong thời đại công nghệ.
Cách đạt mục tiêu năng lực cho học sinh
Để đạt hiệu quả học tập tốt và phát triển đầy đủ các năng lực theo chương trình môn Toán lớp 6 mới, học sinh không chỉ cần chăm chỉ mà còn phải có phương pháp học tập khoa học và tinh thần chủ động.
Theo cô Nguyễn Thị Mai Quỳnh – giáo viên xây dựng chương trình “Học tốt 6” tại HOCMAI, điều quan trọng đầu tiên là học sinh cần nắm vững lý thuyết cơ bản, bao gồm định nghĩa, công thức và các tính chất toán học. Việc học theo kiểu “nước đến chân mới nhảy” sẽ khiến học sinh bị rối loạn kiến thức. Thay vào đó, các em nên học đến đâu chắc đến đó, ôn luyện ngay sau mỗi buổi học và chuẩn bị bài mới từ trước để dễ tiếp thu hơn khi đến lớp.
Trong giờ học, học sinh được khuyến khích tập trung lắng nghe, ghi chú đầy đủ và đánh dấu các điểm quan trọng. Khi gặp nội dung khó hiểu, các em cần mạnh dạn đặt câu hỏi để giáo viên hỗ trợ kịp thời. Đối với hình thức học trực tuyến, học sinh hoàn toàn có thể đặt câu hỏi dưới mỗi video bài giảng để nhận được sự hỗ trợ từ đội ngũ chuyên môn của chương trình.
Ngoài việc tiếp thu lý thuyết, một kỹ năng không thể thiếu là luyện tập bài tập thường xuyên. Việc này không chỉ giúp học sinh ghi nhớ kiến thức lâu hơn mà còn hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề một cách linh hoạt. Để duy trì sự hứng thú với môn học, học sinh nên tìm kiếm ứng dụng của Toán học trong đời sống thường ngày, chẳng hạn như đo chiều dài, so sánh giá cả hay đọc biểu đồ trong sách, báo.
Tại chương trình Học tốt 6 của Hocmai.vn, giáo viên thường đưa các tình huống thực tế, hiện tượng đời sống gần gũi vào bài giảng, giúp học sinh hiểu bài sâu sắc hơn và thấy Toán học không hề khô khan như nhiều em từng nghĩ.
Bên cạnh sự nỗ lực của học sinh, sự đồng hành từ phụ huynh cũng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt trong giai đoạn chuyển cấp từ tiểu học lên trung học cơ sở. Thầy Nguyễn Quyết Thắng lưu ý rằng, khi còn học tiểu học, học sinh thường được giáo viên và gia đình giám sát chặt chẽ. Nhưng khi lên lớp 6, học sinh phải tự quản lý thời gian học, chủ động hơn trong việc chuẩn bị bài vở và tham gia các hoạt động ở trường.
Việc phải học nhiều môn khác nhau, mỗi môn lại do một giáo viên phụ trách, có thể khiến học sinh cảm thấy choáng ngợp. Đó là lý do vì sao phụ huynh nên chuẩn bị tâm thế cho con từ sớm, giúp các em xây dựng thói quen tự học, tự quản lý thời gian và làm quen với môi trường học mới để bước vào lớp 6 một cách vững vàng và tự tin hơn.
Nhận định về kiến thức chương trình môn Toán 6 mới
Không ít phụ huynh bày tỏ sự lo lắng khi thấy chương trình Toán lớp 6 mới đưa vào nhiều nội dung vốn trước đây chỉ xuất hiện ở bậc học cao hơn, như Xác suất – Thống kê hay Hình học phẳng. Việc tiếp cận sớm những khái niệm này khiến nhiều người e ngại con em mình sẽ gặp áp lực học tập ngay từ đầu cấp THCS.
Tuy nhiên, theo chia sẻ của thầy Nguyễn Quyết Thắng, chương trình giáo dục phổ thông mới đã được thiết kế lại một cách kỹ lưỡng, phù hợp với độ tuổi học sinh lớp 6. Những kiến thức tưởng chừng “cao siêu” thực chất được đưa vào với mức độ căn bản nhất – chẳng hạn như làm quen với khái niệm xác suất, học cách đọc hiểu bảng thống kê hoặc nhận biết các hình phẳng cơ bản trong thực tế.
Thầy Thắng nhấn mạnh, chính vì những nội dung này có liên hệ mật thiết đến đời sống, nên việc được học sớm sẽ giúp học sinh hình thành tư duy toán học hiện đại. Ví dụ, trong cuộc sống hàng ngày, trẻ cần biết cách phán đoán tình huống, hiểu được khả năng xảy ra của một sự kiện – đó chính là ứng dụng của tư duy xác suất. Việc tiếp cận kiến thức theo hướng này giúp học sinh không chỉ học để biết, mà còn học để hiểu và vận dụng được trong thực tiễn.
Chương trình còn được thiết kế theo định hướng liên thông – nghĩa là những gì học sinh làm quen trong lớp 6 sẽ tiếp tục được mở rộng và đào sâu ở lớp 7, nâng cao dần qua lớp 8, 9 và bậc THPT. Cách tiếp cận từng bước này giúp các em học mà không bị “sốc”, tránh học dồn hoặc “nhảy cóc” kiến thức.
Một điểm đáng khen nữa, theo thầy Thắng, là cả ba bộ sách giáo khoa hiện hành đều bám sát chương trình do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, đảm bảo tính thống nhất và dễ theo dõi. Ngoài ra, nội dung sách được trình bày hiện đại, sử dụng màu sắc tươi sáng, nhiều hình ảnh trực quan, giúp học sinh cảm thấy hứng thú hơn với môn học. “Ngay cả với chúng tôi – những giáo viên đã quen với chương trình cũ – khi đọc sách mới cũng cảm thấy rất thích và háo hức,” thầy chia sẻ.
Tóm lại, dù Toán 6 có thêm nhiều nội dung mới, nhưng nếu hiểu đúng cách tiếp cận của chương trình, phụ huynh và học sinh hoàn toàn có thể yên tâm. Với nền tảng kiến thức cơ bản, sự hướng dẫn từ giáo viên và sự đồng hành của cha mẹ, học sinh lớp 6 hoàn toàn có thể vượt qua một cách nhẹ nhàng và vững chắc.